کتابداران بالینی چه کسانی هستند؟

امروزه علاوه بر فعالیت‌های سابق، با گسترش فناوری اطلاعات و تغییر قالب منابع، وظایف کتابداری پزشکی سنگین‌تر شده و علاوه بر فعالیت‌های سابق کتابدار بالینی نیز گسترش یافته که با همکاری گروه مراقبت پزشکی و آگاهی از منابع پزشکی مبتنی بر شواهد زمینه تسریع دسترسی متخصصان بالینی به اطلاعات مورد نیاز اعم از مقالات مرور نظام‌مند یا نمونه شواهد بالینی را فراهم و  نقش مهمی در تامین نیازهای اطلاعاتی جامعه پزشکی ایفا می نمایند.

گسترش روزافزون انتشارات حوزه پزشکی، پیچیدگی‌های خاص محیط‌های درمانی و به ویژه محدودیت‌های زمانی که معمولا کارکنان و پزشکان دخیل در درمان همواره با آن روبه رو هستند، جستجوی موثر اطلاعات و دسترسی به اطلاعات موثق و کارآمد در زمان مناسب را تبدیل به یکی از آرمان‌ها و اهداف پزشکان و مدیران امور درمانی کرده است.  در سال ۱۹۷۱ «گرترود لمب » یکی از فعالان عرصه کتابداری پزشکی دنیا در پروژه‌ای، تصویر جدیدی از کارکرد کتابدار پزشکی عرضه کرد. از دیدگاه وی، کتابداران، به خصوص آن‌هایی که درزمینه سواد اطلاعاتی فعال و ماهر هستند،  باید یکی از اعضای اساسی و فعال گروه مراقبت‌های پزشکی باشند که با حضور در کنفرانس‌ها، بحث‌ها و حتی" گزارش‌های صبحگاهی» دانشجویان پزشکی،  و حتی بر بالین بیمار در بخش های بیمارستان هوشیارانه و بلادرنگ نیازهای اطلاعاتی پزشک و بیمار را درک کند تا مرحله رسیدن به نتیجه، کاوش و تحلیل نماید.

فعالیت کتابدار بالینی شامل فراهم آوری اطلاعات با کیفیت مربوط به بیمار از طریق حضور مستقیم در بخش‌های بیمارستانی و در جهت بهبود سطح تصمیمات پزشکی و بالینی است. کتابدار بالینی با حضور در بخش‌های بیمارستان به طور مستقیم نیازهای اطلاعاتی پزشکان را دریافت نموده و با جستجوی دقیق و مناسب،  مباحث را در اسرع  وقت در اختیار آنها قرار می‌دهد. بنابراین در صرفه جویی در وقت پزشکان، ارائه اطلاعات مرتبط و مفید و خدمات با کیفیت بالا موثر است.

از اهم فعالیت‌هایی که توسط کتابدار پزشکی صورت می‌گیرد می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:

-فراهم آوری سریع اطلاعات مرتبط با نیاز کادر پزشکی بیمارستان برای درمان بیماران.

-تأثیرگذاری در رفتار اطلاع یابی کادر پزشکی و بهبود آن.

- ایجاد نقشی برای کتابداران پزشکی به عنوان عضوی ازگروه درمانی بیمارستان.

- کاهش آلودگی اطلاعات از طریق فراهم آوری اطلاعات مرتبط.

- پوشش موارد مشابه از بیماری خاص در آینده با تهیه راهنماهای جدید و...

در مجموع امروزه جایگاه کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی در دنیا با عناوین مختلفی از جمله کتابدار سلامت، مشاور اطلاعاتی، متخصص اطلاعات وکتابدار و کتابدار بالینی و موارد دیگر به عنوان نقش های جدید کتابدار پزشکی افزوده شده است. با توجه به نیاز مجامع علمی حوزه پزشکی به ویژه متخصصان بالینی به منابع روز آمد و ارزشیابی شده از منبع مستند، کتابدار بالینی می‌تواند نقش مهمی در این زمینه ایفا نماید. نقشی که امروزه  بیشتر مورد توجه متخصصان سلامت کشور قرار گرفته و در راستای افزایش کارایی فعالیت‌های درمانی و هم چنین استفاده از منابعی که سالیانه هزینه‌های فراوانی صرف خرید آنها شده، این است که، باید از متخصص کتابدار پزشکی و مشارکت آنان بهره برد. این امر نیازمند تدوین برنامه جامع در راستای مشارکت کتابداران پزشکی و کتابداران بیمارستانی، تعیین ردیف شغلی کتابداران پزشکی و کتابدار بالینی در مراکز بهداشتی، بیمارستان‌ها و توسعه امکانات و تجهیزات مراکز اطلاع رسانی می‌باشد.